فرزين:افرادی که یارانه نقدی دریافتی آنان بین 5 تا 10درصد درآمدشان را تشکیل می دهد باید از سیستم دریافت یارانه حذف شوند.

مشروح گفتگوی ویژه خبری دوشنبه شب؛

فرزین: می توانیم 10 میلیون نفر را از لیست دریافت یارانه نقدی حذف کنیم


راسخون :دبیر ستاد هدفمندی یارانه ها گفت: پیش بینی ما این است که می توانیم 10 میلیون نفر را از لیست دریافت کنندگان یارانه نقدی حذف کنیم.

به گزارش راسخون، گفتگوی ویژه خبری دوشنبه شب شبکه دوسیما با حضور محمدرضا فرزین دبیر ستاد هدفمندی یارانه ها به بررسی دقیق اجرای قانون هدفمندی یارانه هادر طول یکسال گذشته پرداخت. ارزیابی ای که می تواند به بهتر اجرا شدن دومین گام قانون هدفمندی یارانه ها کمک شایانی کند.
محمدرضا فرزین در پاسخ به اولین سوال مجری برنامه که از میزان کارآمدی اجرای قانون در اولین مرحله اجرایش می پرسید گفت: در ابتدا لازم می دانم به سه هدفی که دولت هنگام تقدیم لایحه هدفمندی یارانه ها به مجلس شورای اسلامی در نظر گرفته بود اشاره کنم. در لایحه تقدیمی به مجلس اصلاح مدیریت مصرف انرژی، بهبود وضعیت عدالت در جامعه وکاهش فاصله طبقاتی وهمچنین کمک به تولید در دراز مدت به عنوان اهداف اصلی اجرای طرح دیده شده بود.

وی تصریح کرد: در طول یکسال گذشته صرفه جویی خوبی در مصرف حامل های انرژی به خصوص بنزین صورت گرفته ومصرف بنزین در کشور کاهش چشمگیری داشته است. مصرف بنزین از 73میلیون لیتر مصرف روزانه در سال 86به روزانه 59میلیون لیتر در سال جاری کاهش یافته است. این درحالی است که سالانه بیش از یک میلیون خودروی نوشماره و بیش از 500هزار دستگاه موتورسیکلت جدید به ناوگان حمل ونقل کشور اضافه شده است.

وی افزود: در سایر بخشها نیز کاهش مصرف را شاهدیم به نحوی که برای گازوئیل 10درصد ونفت کوره 6درصد کاهش مصرف را شاهد هستیم. در طول یکسال گذشته کاهش 8درصدی مصرف برق و گاز را نیز شاهد بوده ایم که در نهایت باعث شده نزدیک به 15میلیارد دلار از محل صرفه جویی در مصرف حامل های انرژی به درآمدهای کشور اضافه شود.

وی در بخش دیگری از صحبتهای خود به تحقق یافتن عدالت اجتماعی به واسطه اجرای قانون هدفمندی یارانه ها اشاره کرد و افزود:یک خانواده 4نفره در دهک اول با متوسط حقوق 330هزار تومان در ماه 182هزار تومان از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها دریافت می کنند و یک خانواده 4نفره از دهک دهم که میانگین درآمدماهیانه شان در حدود سه میلیون و هفتصد هزار تومان است نیز 182هزار تومان دریافت می کنند به همین دلیل می توان گفت با اجرای قانون هدفمندی یارانه ها کاهش فاصله طبقاتی را درجامعه شاهد بوده ایم.

وی اذعان کرد: با اجرای قانون هدفمندی یارانه ها در طول یکسال گذشته دولت به مجموعه اهدافی که باید برای دست یابی به آنها دوقانون برنامه توسعه را اجرایی می کرد دست یافته است.
مجری برنامه از فرزین پرسید آیا منابع مورد نیاز قانون کافی بوده است یا خیر؟که فرزین در پاسخ به این سوال گفت: بخشی از منابع از اصلاح قیمت حامل های انرژی حاصل می شود و بخشی نیز یارانه هایی بوده که تا پیش از اجرای قانون در بودجه لحاظ می شد ولی الان در اختیار ستاد هدفمندی یارانه هاست و ستاد هدفمندی یارانه ها در طول این مدت هیچ تنخواهی از بانک مرکزی دریافت نکرده و تمامی پرداختی ها را از منابع خود و به صورت مرتب پرداخت کرده است.
وی در پاسخ به اینکه با اجرای این قانون درکشور تا چه میزان عدالت در بین مردم تحقق یافته است اظهار داشت: یکی از اهداف طرح بسط عدالت در جامعه بوده که مردم می توانند با یک حساب سرانگشتی به میزان توسعه عدالت در کشور پی ببرند.

وی تاکید کرد: مطالعات نشان از کاهش فاصله دهک ها دارد و با حضور در روستاها و مناطق کمتر برخوردار می توان ثمره توزیع نقدی یارانه ها بین مردم را مشاهده کرد. درآمد حاصل از یارانه ها درآمدی مطمئن برای خانواده هاست و به نوعی می توان آنرا تامین اجتماعی دانست.

وی در ادامه افزود: بر اساس برآوردهای کارشناسی اجرای قانون هدفمندی یارانه ها منجر به کاهش فقر درجامعه شده و 80درصد افراد جامعه با اجرای این طرح از وضعیت مالی بهتری برخوردار شده اند. این درحالی است که هرچه به سمت دهک های بالاتر پیش برویم مشاهده می کنیم که به میزان کمتری از اجرای این قانون نفع برده اند چون نتوانسته اند مصرف انرژی شان را کاهش دهند.

فرزین با اشاره به واردات گندم در ابتدای اجرای قانون هدفمندی یارانه ها از کاهش 97درصدی واردات گندم به کشور خبرداد و گفت: بااجرای این قانون امنیت غذایی مردم افزایش یافته و مصرف گندم درکشور 26درصد کاهش یافته است.
مجری برنامه با اشاره به بند الف از ماده 7 قانون هدفمندی یارانه ها که بر توزیع یارانه ها بین دهک های مختلف جامعه با توجه به میزان درآمدشان تاکید دارد این سوال را مطرح کرد که چرا یارانه ها در گام اول اجرای قانون هدفمندی یارانه ها به صورت مساوی بین تمامی دهک های جامعه توزیع شد؟ سوالی که فرزین در پاسخ به آن این سوال را مطرح کرد که چرا دولت تصمیم
گرفت به جای گسترش تامین اجتماعی یا دراختیار گذاشتن کالاهای اساسی یارانه نقدی را بین مردم توزیع کند؟ وی در خاطرنشان کرد: در صورتی که به جای پرداخت نقدی بن کالا در اختیار مردم قرار می گرفت و یا تامین اجتماعی گسترش می یافت با اصلاح قیمت حامل های انرژی تحولات امروز اتفاق نمی افتاد چرا که تنها با روش پرداخت نقدی است که امکان حمایت از خانوار وجود دارد.البته ممکن است با کنترل واصلاح قیمتها در سالهای اینده بخشی از این درامدها به تامین اجتماعی اختصاص یابد.

وی در ادامه افزود: دولت پیش از اجرای قانون تلاش کرد با خوشه بندی دهک های جامعه افراد نیازمند دریافت یارانه را شناسایی کند که متاسفانه به دلیل مشکلاتی که برسر راه نظام شناسایی وجود داشت این کار با مشکل مواجه شد. در ابتدا نیز عده ای به خود انصرافی روی آوردند و نزدیک به 14تا 15میلیون نفر برای دریافت یارانه نقدی ثبت نام نکردند. جمعیتی که بعد از اجرا برای ثبت نام اقدام کردند و مجددا تعداد یارانه بگیران افزایش یافت.

وی با تاکید بر تقویت نظام شناسایی گفت: برآورد ما این است که افرادی که یارانه نقدی دریافتی بین 5تا 10درصد درآمدشان را تشکیل می دهد نیازی به دریافت این پول ندارند و باید از سیستم دریافت یارانه حذف شوند. افرادی که بیشتر در دهک های 9و10جامعه زندگی می کنند.

وی درمورد نحوه حذف افراد در مرحله دوم اجرای قانون نیز گفت ابتدا مکاتباتی با این افراد انجام می شود و پس از اطمینان بخشی از جامعه از سیستم حذف می شوند.

دبیر ستاد هدفمندی یارانه هاپیش بینی کرد در مرحله دوم  اجرای قانون ده میلیون نفر از افراد دهک های بالای جامعه حذف شوند و تعداد یارانه بگیران از 74میلیون نفر کنونی به 62میلیون نفر کاهش یابد.

وی تاکید کرد: با حذف این افراد یارانه بیشتری به افراد باقیمانده پرداخت خواهدشد.
مجری در سوالی از فرزین پرسید هدف شما در مصاحبه های گذشته از طرح این موضوع که با اجرای این قانون عدالت تا حدودی درجامعه محقق شده چه بوده است؟ فرزین در جواب به این سوال گفت: عدالت مفهوم عام دارد ولی آنچه ما به دنبال آن هستیم توزیع عادلانه درآمد است. به عنوان نمونه در سال 88 سهم 40 درصد از افراد ضعیف جامعه از مجموع درآمدها تنها 16درصد بوده است که با اجرای این قانون در شش ماه نخست سهم درآمدی این قشر به 17درصد افزایش یافت. درهمین حال سهم 20درصد از افراد طبقه بالای جامعه که درسال 88،46.3
درصد از درآمد جامعه را به خود اختصاص می دادند به 43.95درصد کاهش یافته است که خود نشان از بهبود عدالت در توزیع منابع دارد.
وی در ادامه به افزایش هزینه انرژی در بخش تولیدی کشور اشاره کرد و گفت: یکی از اهداف اصلی اجرای این قانون افزایش هزینه مصرف حامل های انرژی بوده تا مصرف کنندگان اعم از خانگی و صنعتی به ارزش حامل های انرژی پی ببرند. البته در طول یکسال گذشته با اصلاح قیمتها مردم دریافتند که باید انرژی را قدر بدانند و در هر بخش برای کاهش مصرف انرژی اقدامات عملی انجام دهند.
اما اینکه دولت در زمان اجرای این قانون تا چه حدی توانست تورم انتظاری را کنترل کند سوالی بود که فرزین در پاسخ به آن گفت: حتی مخالفین اجرای این قانون نیز بر موفقیت دولت در مهار تورم ناشی از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها اذعان دارند. در بحث تورم نقطه به نقطه باید گفت تورم نقطه به نقطه در ابتدای اجرای طرح یعنی آذرماه ده درصد بود و در تیرماه سال جاری این تورم کاهش پیدا کرد که نشان از تخلیه تورم هدفمندی ها در تیرماه دارد. اما در خصوص تورم انتظاری باید گفت تورم انتظاری یعنی مردم به دلیل اینکه انتظار دارند قیمت برخی کالاها افزایش پیدا کنند نسبت به خرید و انبار آن کالاها اقدام می کنند و همین مساله باعث ایجاد تورم از نوع انتظاری درجامعه می شود. اما خوشبختانه در طول یکسال اخیر شاهد بروز تورم انتظاری در جامعه نبودیم و حتی دوهزار میلیارد تومان کالایی را هم که برای مقابله با تورم انتظاری ذخیره سازی کرده بودیم وارد بازار نکردیم.

وی علت این موفقیت را احساس مسئولیت مردم و همراهی شان با دولت در اجرای طرح تحول اقتصادی دانست.
مجری با طرح این سوال که چرا برخی از بنگاه های اقتصادی نتوانستند ساختار رفتاری بنگاهشان را با شرایط جدید تطبیق دهند از فرزین خواست با توضیح دراین مورد راهکارهای حمایتی دولت از بخش صنعت را نیز تبیین کند.
دبیرستاد هدفمندی یارانه ها در پاسخ به این پرسش گفت: با افزایش قیمت حامل های انرژی یک خانوار می تواند با کاهش مصرف انرژی هزینه های خود را کاهش دهد اما در یک بنگاه تولیدی کاهش مصرف انرژی نیازمند اصلاح تکنولوژی است و برای انجام آن به یک برنامه ریزی میان مدت نیاز است.

وی کاهش مصرف 36 درصدی نفت کوره را که تنها در صنایع مورد استفاده قرار می گیرد را ناشی از رویکرد مثبت صنعتگران برای اصلاح ساختارها دانست و گفت: دولت نیز در این راستا از صنعت و تولید حمایت خواهد کرد.
این مقام مسئول در خصوص نحوه اصلاح قیمت حامل های انرژی در مرحله دوم اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها یادآور شد: در گام اول اجرای قانون نیز کل سبد کالاها اصلاح قیمت شدند به عنوان نمونه 5حامل اصلی انرژی به همراه آب ،برق،شیر وگندم اصلاح قیمت شدند و در مرحله دوم نیز به جز گندم که دیگر نیازی به اصلاح قیمت ندارد مابقی سبد کالای تعریف شده اصلاح قیمت خواهند شد.
مجری در ادامه این سوال را مطرح کرد که درگام های بعدی اجرای قانون شاهد چه تحولاتی خواهیم بود. سوالی که فرزین در جواب به آن اظهار داشت: یک نگاه کلی گام برداشتن مانند مرحله اول است و در این مدل مجموعه حامل های انرژی مجددا اصلاح قیمت خواهند شد و به موازات آن یارانه نقدی پرداختی به مردم نیز افزایش خواهد یافت.

وی با قطعیت بر تقویت نظام شناسایی دهک های پردرآمد و حذفشان از لیست یارانه بگیران تاکید کرد و افزود: در این مرحله حمایت از تولید را در دستور کار قرار خواهیم داد که بخشی از آن اصلاح نرخ دریافت مالیات از بخش هایی است که بهینه سازی مصرف انرژی را در دستور کارشان قرار داده اند.
وی درخصوص اعلام زمان نرخ جدید بنزین نیز گفت: نرخ جدید سبد حامل های انرژی پس از انجام مطالعات مورد نیاز به مردم اعلام خواهد شد و مردم نیز تنها اخبار مربوط به هدفمندسازی یارانه ها را از مراجع رسمی دریافت کنند.

وی تاکید کرد: تاکنون هیچ تصمیمی برای میزان افزایش قیمت حامل های انرژی اتخاذ نشده و از اینجا هرگونه شایعه در خصوص افزایش قیمتها را تکذیب می کنم.
وی در پاسخ به این سوال که خانواده ها چگونه می توانند بخشی از یارانه دریافتی خود را پس انداز کنند گفت: من در جایگاهی نیستم که درمورد مدیریت دخل وخرج خانواده ها نظر دهم ولی طبیعی است که مردم می توانند با کاهش مصرف انرژی بخشی از هزینه های خانواده خود را کاهش دهند.

وی درخصوص تاثیر تحریم ها بر روی اقتصاد کشور نیز گفت: غربی ها به گفته خودشان تحریم های فلج کننده ای را طی دوسال گذشته بر روی ما اعمال کرده اند در حالی که شاهدیم در اوج این تحریم ها طرح هدفمندسازی یارانه ها در کشور به اجرا درآمد و حتی وضعیت تولید در کشور نیز بهبود یافته است.

وی با اشاره به برخی اختلافات بین بانک مرکزی و وزارت صنایع سابق اظهار داشت: به دلیل برخی اختلافات نرخ رشد اقتصادی طی چند سال گذشته اعلام نشده بود ولی امروز این نوید را می دهم که تا ماه آینده این نرخ از سوی بانک مرکزی اعلام شود. با این وجود د رسال 88بآورد ها از نرخ رشد در کشور 3.5درصد بوده در حالی که درهمان سال نرخ رشد جهانی منفی نیم درصد گزارش شده است. در سال 2010 نیز برآوردهای ما افزایش نرخ رشد به میزان 5.5درصد بوده درحالی که نرخ رشد درجهان 5.1درصد و در کشورهای صادرکننده نفت 4.4درصد و در کشور عربستان 4.1 درصد بوده است.
فرزین درخصوص دست یابی به توانایی تولید روزانه 70میلیون لیتر بنزین درداخل کشور نیز گفت: در حال حاضر روزانه 59میلیون لیتر بنزین روزانه درکشور مصرف می شود. در سال 89 واردات بنزین ایران 5میلیارد دلار بود و این رقم در سال 90 به 830 میلیون دلار رسیده است.

وی تاکید کرد: این کاهش واردات به معنای افزایش امنیت انرژی است و با انجام سرمایه گذاریهای مناسب در این عرصه می توانیم به جایگاه صادرکننده بنزین نیز دست یابیم.