به همت يكي از فرزندان خان كندي تصاوير جديد و زيبايي از روستاي خان كندي تهيه و به وبلاگ خان كندي ارسال شده كه جهت مشاهده كاربران محترم وبلاگ خان كندي منتشر مي گردد.
آشنایی کلی با گیاهان به رشته و تخصص خاصی نیاز و اختصاص ندارد. مردم عادی بومی واژه هایی را برای نامگذاری گیاهان استفاده می کنند که در بسیاری موارد هم بسیار دقیق بوده و با نامگذاری های علمی همخوانی دارد.
با این وجود، بسیاری از متخصصین آذری زبانی که به نوعی با گیاهان سروکار دارند نیز با واژه های بومی ترکی آذربایجانی آشنایی کامل ندارد. در این نوشته، مجموع های از اسامی گیاهان بومی شهرستان میانه به زبان ترکی آذربایجانی با زبان محاوره ای عامه مردم میانه جهت آشنایی همشهریان محترم و آذری زبانان عزیز و متخصصین رشته های مختلف مرتبط با گیاهان تهیه و تدوین شده و معادل فارسی هر کدام از آنها نیز آورده شده است، باشد که به سوالات مکرری که در این زمینه از سوی مردم عادی و دانشجویان و حتی متخصصین می شود، به طور قابل قبول پاسخ داده شود.
در مطلب قبلی در همین سایت، 70 مورد از این گیاهان مفصلاً معرفی شد و در آن تلفظ آذری، نام عمومی انگلیسی، نام علمی، تیره (خانواده) گیاهی نیز برای تک تک این گیاهان درج شد. در این مطلب، از درج موارد مذکور به دلیل تخصصی کردن مبحث خودداری شده است. با این وجود علاقمندان می تواند با مکاتبه با نگارنده از طریق آدرس ایمیل s.jamshidy@gmail.com علاوه بر دریافت این مطالب، نظرات و پیشنهادات خود را ارایه فرمایند. در صورتی که به نظر شما گیاهی از قلم افتاده و یا در این زمینه مشخصات گیاهی را که به زبان محلی نام آن را می دانید، اطلاعاتی مدنظرتان بود، مطرح بفرمایید تا حد توان پاسخگو باشیم.
این مجموعه پس از تکمیل، در مجموعه ای همراه با تصاویر و مختصری در خصوص خواص این گیاهان به چاپ خواهد رسید. باشد که در صیانت و حفظ واژه های اصیل گیاهان و انتقال آن به نسل های جدید قدمی برداشته شود.
شماره ترکی آذربایجانی (محاوره میانه ای) معادل فارسی
1 آت قویریغی بهمن (شال دم)
2 آجی بیآن تلخه بیان
3 آغ اُت، وَلَ میر یولاف وحشی
4 آلا قانقال (آلا قالقان) کنگر صحرایی
5 اَستوقودوس اسطوخودوس
6 اِشَّح خشخاشی ورث
7 اِشّح یونجاسی، سَبَرگَ یونجاسی (ساری یونجا) یونجه زرد
8 اَمَن کُمَنجی (دوومَچَه) پنیرک
9 اوزَرّیح اسپند
10 اوش قولاخ، سَبَرگَ شبدر
11 اوشقون ریواس
12 اَوَلیح ترشک مواج
13 ایپلیهجً تمشکین
14 ایت اوتی، آغ باش، قوخاغان ازمک
15 ایت سوآلاغی کلاغک
16 ایریشیم، بوستان پوزان، سرطان، ساریلیخ سس
17 ایسپناخ اسفناج
18 ایلان یاستیغی نی لویی
19 اینَی امجَ یی مگس گیر، سیلن
20 بابانِح بابونه
21 بادامچا بادام کوهی
22 بالاغ اُتی کاهوی وحشی
23 بالِح دنی تخم بالنگ
24 بالدیرقان گلپر
25 بَنوشَ بنفشه
26 بورانی کدو تنبل
27 بَزَرَه (بزرک) بزرک، بذر کتان
28 بورگ آغاجی دارواش
29 بوی شنبلیله
30 بوی تیکان (بوییک تیکان) تمشک
31 بویاق روناس
32 بویمادَرَن بومادران
33 بیزوشا بارهنگ کبیر
34 بیسم اله گولی درخت اقاقیا
35 بیلاغ اوتی (بولاغ اوتی) علف چشمه
36 پازی تره سی برگ چغندر
37 پَرپینَ خرفه
38 پُلیح (پُلیک)، سَنگَنَح ماشک
39 پیتیراخ (دُویز پیتراغی) توق
40 پیرپیز آتشین
41 پیش پیشی بیدمشک
42 پیشیح اوتی علف گربه، سنبلالطیب
43 پیشیه جیرناغی، جوجَ گوزی، چنته چوبان کیسه کشیش
44 تَرَ توندَ، آجی تَرَ شاهی، تره تیزک
45 تل کمبوزه
46 توپّیز (قوش قونماز) شکرتیغال، قندورک
47 توحلیجَ چای کوهی
48 تورپَح (تورپک) خردل وحشی
49 تورشَح (تورشک) ترشک
50 تولکی قویریغی دم روباهی، جو وحشی
51 جین جیلن (جین جیلم) علف جوجه
52 جَیَن جگن
53 جین قارپیزی کَوَر، هندوانه ابوجهل
54 چاتلانقوش، آغ ساقیزی، پیرآغاجی بنه
55 چاقّیرتیکانی گل گندم چمنزار
56 چالی سنجد تلخ
57 چای آلاغی مرزنگوش
58 چای دوویسی (آش دووسی) برنج گرده، برنج چلیپا
59 چاییر مرغ
60 چوبان یاستیغی کلاه میرحسن
61 چیتدیخ (چیرتدیق) کاسنی
62 خانم سالّاندی، قیرمیزی پاچا، قاراگُز تاج خروس
63 ختمی گولی گل ختمی
64 خَشَ اسپرس
65 داری ارزن
66 داش جاباغی گلسنگ
67 داغ سوغانی پیاز کوهی
68 داغ مَرزَسی مرزه کوهی
69 دامارّیجا (بوی یارپاغی) بارهنگ صغیر
70 دَلَ بنگ رازیانه
71 دلی بات بات بنگدانه
72 دمیرتیکانی خارخاسک
73 دَوَ تیکانی یانداخ (یانداق) خار شتر
74 دَوَدابانی گوش خرگوش
75 دوشان آلماسی، چالقی شیرخشت، چالگو
76 دوه دابانی زیره هرز زراعی
77 دیل قانادان شیرپنیر
78 زیریش (زیریشک) زرشک
79 ساباح گُرَسَن اویارسلام، آبیارسلام
80 سارماشیخ، پوشَنَ پیچک صحرایی
81 ساری تیکان گلرنگ وحشی
82 ساری گول نسترن مطعر (زرد)
83 سرچَ اُتی گندمک، گندم دانه تسبیحی
84 سوپورگَ سورگوم جارویی
85 سوتتوجَ، سوتّی یَن فرفیون
86 سووآلاخ موسیر
87 سُوید بید
88 سُوید اُتی هفت بند ایرانی
89 سهلاب ثعلب باتلاقی
90 سیغیرقویریغی (سیرقویریغی) گل ماهور، خرگوشک
91 سیلیف سوروف
92 شادَنَ شاهدانه
93 شاماما دستنبو
94 شَتَره (شاتَرَسی) شاه تره
95 شقّنَ (اِشّح لالَسی) شقایق وحشی
96 شلقم سیب زمینی ترشی
97 شومو (شومون) اسفناج چهار دانه ای
98 شووَرَن خاکشیر
99 شیرین بیآن شیرین بیان
100 صابون سیلن، قلیونک
101 قاپاخلیجا (خُروز داشّاغی) قدومه
102 قارا بَزَرَح، زَی رَح بالنگو
103 قارا یمیشان زالزالک وحشی
104 قاراغاش (قَرَغاش) نارون
105 قارامیخ شبیه چالی
106 قارایارپاخ، قاراقولاخ مریم گلی
107 قارچیچهیی (دانا داشّاغی) گل حسرت
108 قارقا تاباغی، هویارپاغی، مُش یارپاغی باباآدم
109 قاطیر قویریغی پنجهک، علف باغ
110 قان قورودان قیاق
111 قیرخ بوروم، گِچی اوتی دم اسب
112 قَزاَیاغی (قازاَیاغی) پای غازی، غازپا
113 قزیل گول گل محمدی، گل گلاب
114 قلمه تبریزی
115 قَمیش نی
116 قوزی قولاغی گاوزبان بدل (ایتالیایی)
117 قوش اَبَّ یی، خرمن اوتی علف هفت بند
118 قَی نَنَ دیلی کاکتوس راکتی
119 قیتدیرقا افدرا، ریش بز، ارمک
120 قیزلار اوشقونی شبیه اسپند
121 قیلپین جومیش (علف پشمکی)
122 کاوار (سوزی) تره
123 کروشنه گاودانه
124 کروویز کرفس
125 کّکیرَ (قاراباش، گوباش) گل گندم
126 کلوخا گل جالیز
127 کورا سپیدار
128 کهلی اوتی (کهلیک اوتی) آویشن
129 گچی بوینیزی خرنوب، جولدوزک
130 گلین بارماغی انگشت عروس
131 گوزبان، گوزابان، سیغیر دیلی، دیل اوتی گاوزبان
132 گوش اوزومی تاج ریزی
133 گوش دیلی درخت زبان گنجشک، ون
134 گیزی تیکانی، اَل یاندیران گزنه
135 گیلدیک (ایت برنی) نسترن کوهی، نسترن شرقی
136 میخنگ (قرنفیل) میخک
137 مین چیچک شاهپسند
138 نوروز گولی خیارک
139 وَرَک رز ایرانی، علف خرس
140 هنقیلیش (خنقیلیش) داغ تَرَسی شیر مرغ، علف تگرگی
141 یارااوتی، قان قورودان بومادران هزاربرگ
142 یارپیز پونه
143 یارما بلغور
144 یاغلیجا، شوران سلمه تره
145 یربادامی بادام زمینی
146 یِل آپاران، یل قووان، شوشَ قلیان، قوناخ، گل قاصد
147 یِملیح (یملیک) شنگ
148 یمیشان زالزالک
149 یورقون (یورقون آغاجی) درخت گز
150 یوشان درمنه
چند نکته مهم:
§ کاکوتی همان کهلیک اوتی نیست.
§ قارچیچیی گل یخ نیست.
§ گلسنگ نوعی گیاه نیست بلکه موجودی است که از همکاری قارچ و جلبک ایجاد شده است
§ نوروز گولی در میانه به خیارک گفته می شود در حالی که در سایر نقاط آذربایحان به این نام به زنبق وحشی اتلاق می شود.
§ مرحله کال میوههایی مثل طالبی، گرمگ و خربزه را کمبوزه میگویند.
§ یارما (بلغور) خرده های دانه غلات مثل گندم، جو و یولاف است.
در جمع آوری این مطالب مهندس عادل رمضانی، مهندس محمدرضا مختاری، مهندس سعید صادقی، طهماسب کاوسی و محمدباقر مشایخی کمک های ارزنده ای نمودند که بدین وسیله از ایشان قدردانی می نمایم.
مطالب مرتبط:
معرفی 70 گیاه بومی میانه (با گویش میانه ای)
نویسنده: سلیمان جمشیدی
طبيعت زيباي روستاي خان كندي گرمي مغان
روستاي زيباي خان كندي خان كندي و خان يوردي از یک کاربرخان كندي
از یک عكاس خان كندي توليد عسل در خان كندي از یک کاربر خان كندي
از یک کاربر خان كندي از یک کاربر خان كندي خان كندي همكار Google
لاله ها در خان كندي خان كندي سرد وزمستاني از یک کاربرخان كندي دوست
از یک کاربر اهل خان كندي مزار شهداي خانكندي از یک عكاس خان كندي
به گفته اهالي خان كندي آب چشمه خان بولاغي از قديم الايام مورد توجه خوانين و روساي قبايل محلي و ايلات شاهسون بوده است تا آنجا كه برخي از اهالي علت پيدايش روستاي خان كندي را آب فراوان،گوارا و خنك چشمه خان بولاغي مي دانند.و معتقدند كه حتي نام روستاي خان كندي و مرتعزار زيباي خان يوردي نيز بر گرفته از نام زيباي چشمه خان بولاغي مي باشد. عده اي از اهالي روستا بر اين نظرند كه چون در قديم تنها كدخدا و خان از آب اين چشمه استفاده مي نموده و مابقي اهالي ده از استفاده محروم بوده اند به همين جهت به آن خان بولاغي(چشمه ي خان) لقب داده اند. در سالهاي اخير به همت اهالي و اداره جهاد كشاورزي و امور آب شهرستان گرمي مغان آب اين چشمه به روستاي خان كندي لوله كشي شده و مورد استفاده اهالي مي باشد.
طبيعت زيباي كوههاي اطراف خان كندي
سوكسر در مجاورت خان كندي از نگاهي ديگر
طبيعت زيباي كوههاي قلي تاش در اطراف خان كندي
طبيعت زيباي كوههاي اطراف خان كندي
خان كندي در دل طبيعت سبز بهاري
طبيعت زيباي كوههاي اطراف خان كندي
خان كندي در دل طبيعت سبز
طبيعت زيباي خان يوردو در جنوب خان كندي
اين وبسايت جهت معرفي ظرفيتها و پتانسيل هاي گردشگري روستای خان کندی شهرستان گرمی و ارتباط اهالي روستا و علاقمندان به زادگاه روستايي و انتشار اخبار ايران وجهان و مطالب و تصاوير مرتبط با روستاهاي ايران بويژه روستاي خان كندي راه اندازي گرديده است و از كليه اهالي و علاقمندان محترم دعوت به همكاري مي نمايد.شما هرگونه مطالب و عكسهاي مربوط را به ايميل اين وبلاگ ارسال نماييد تا با نام خودتان منتشر گردد.
